Op onze allereerste studieavond deden we onderzoek naar hét internationale studentenlied bij uitstek, het Gaudeamus Igitur (of ook: De Breviate Vitae). Hoewel het een lied is waar al veel onderzoek naar gedaan is, zijn er niet veel studenten in Vlaanderen die iets afweten van de oorsprong of geschiedenis van dit lied…
Wat we leerden…
De oorsprong van dit lied (verkort):
- Het lied gaat terug op een boetelied dat in de dertiende eeuw genoteerd werd op een manuscript dat zich al dan niet in de nationale bibliotheek van Parijs zou moeten bevinden.
- In de eerste helft van de achtiende eeuw wordt er door Johann Christian Günther een versie op schrift gezet, voor diens verzameling gedichten.
- De student Christian W. Kindleben noteert in het Halle (Duitsland) van de tweede helft van de achtiende eeuw een vorm van het Gaudeamus voor zijn studentenliedboek, maar vindt het zo een slechte tekst dat hij er een en ander aan wijzigt.
- De eerste publicatie van de huidige tekst met de huidige melodie is waarschijnlijk die van Ignaz Werners opera ‘Doktor Faust’.
- In de Groninger Studenten-liederen van 1816/1817 duikt een nog lichtjes aangepaste variant op. Deze variant staat ook in onze moderne liedboeken. Het is rond diezelfde periode dat het lied ook in allerhande Duitse Commersbuchen opduikt.
- In de laat-negentiende eeuw inspireert de melodie ook grote componisten. Zo werd ze geciteerd door Brahms in de Academische Festivaloverture en door Strauss II voor de Studentenpolka. Ook Tsjaikovski schreef er ooit een arrangement voor.
Wat we verder ook leerden…
- Het Gaudeamus Igitur wordt over heel de wereld gezongen, bij gelegenheden als de opening van het academiejaar, de verjaardag van de universiteit, of bij het afstuderen van de laatstejaars.
- Het is sinds 1959 ook het officiële lied van de FISU (Fédération internationale du sport universitaire)
Tot slot…
Deze en andere zaken die we leerden op deze avond zullen binnenkort verwerkt worden op de pagina(‘s) van het Gaudeamus Igitur in ons Liedboek.
Onze volgende studieavond is die van 10 december 2023. Op deze kersteditie kijken we naar ‘Nu zyt wellekome’ óf naar ‘Krambambouli’. Je leest er meer over op de pagina van dit event.